Zıt laleler Türkiye’nin zenginliklerinden biri olarak her bahar ilgi ile takip edilir. Bu defa tabiatta 40 çeşitten fazla bulunan aksi lale çeşidinin üçünün tescillendirilmesi değerli bir adım olarak öne çıkıyor.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin yüksek bölümlerinde ilkbahar mevsiminde doğal olarak yetişen ve halk ortasında “ağlayan gelin” ismiyle da bilinen aykırı lalenin, süs bitkileri kesimine kazandırılması için Erzincan’da hazırlanan proje ve ıslah çalışmaları sürüyor.
Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülen, Türkiye Aykırı Lale Çeşitlerinde Çeşit Geliştirme ve Yeni Çeşitlerin Dala Kazandırılması Projesi kapsamında, tabiatta yetişen süs bitkilerinin tescillenmesi ve muhafaza altına alınması için çalışma yapılıyor.
VUSLAT, ASLAY VE DOĞU GÜNEŞİ
Ziraat mühendisleri tarafından enstitünün karşıt lale koleksiyon bahçesinde 14 yıldır sürdürülen çalışmalarda, 19 vilayetten toplanan 32 zıt laleden bugüne kadar 3’ü, “Vuslat”, “Aslay” ve “Doğu güneşi” isimleriyle tescillenerek süs bitkileri kesimine kazandırıldı.
“YURT DIŞINDAN ÖNEMLİ TALEPLER GELİYOR”
Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürü Birol Karadoğan, Türkiye Karşıt Lale Çeşit Geliştirme ve Yeni Çeşitlerin Kültüre Alınması Projesi kapsamında çalışmaların tüm süratiyle sürdüğünü söyledi.
Türkiye’de zıt lale ıslah çalışmalarının birinci defa enstitülerinde başlandığını hatırlatan Karadoğan, şöyle konuştu:
“Islah çalışmalarını sürdürdüğümüz aykırı laleler ile ilgili yurt içi ve dışından önemli talepler gelmektedir. Bilhassa kelam konusu aykırı laleler olunca bu talep daha da artmaktadır. Burada gerçekleştirdiğimiz uzun soluklu bir çalışma. Şu an kurumumuz ismine tescil ettirdiğimiz üç çeşidimiz elimizde mevcut. İnşallah bir aksilik olmazsa bunların yanı sıra iki çeşidimizi daha kurumumuz ismine tescil ettirerek ülkemiz ismine yeni çeşitleri kazandırmayı planlıyoruz.”
Proje sorumlusu ziraat mühendisi Meral Aslay da karşıt lale koleksiyon bahçesi oluşturduklarını ve bitkileri müdafaa altına aldıklarını anlattı.
“DOĞADA 40’I AŞKIN KARŞIT LALE ÇEŞİDİ VAR”
Ülkenin baharın müjdecisi aykırı lale konusunda çok güçlü olduğunu lisana getiren Aslay, şunları kaydetti:
“Doğamızda 40’ın üzerinde karşıt lale bulunmaktadır. Biz bu bitkileri muhafaza altına aldıktan sonra ‘bunları iktisada nasıl kazandırabiliriz’ diyerek ıslah çalışmalarına başladık. Burada birinci maksadımız süs bitkileri dalına yönelik yeni çeşitlerin geliştirilmesiydi. Bunun için birinci kademede seleksiyon çalışmaları sonucu Türkiye’nin birinci karşıt lale ‘Vuslat’, ‘Aslay’ ve ‘Doğu güneşi’ çeşitlerini geliştirdik. Şu anda alanımızda 38 çeşit bulunmaktadır. Bu tipler ortasında melezleme yaparak yeni çeşit adaylar da geliştirdik. Bunları da kurumumuz ismine tescile sunacağız.”
