TÜDAV’dan yapılan yazılı açıklamaya nazaran, Marmara Denizi’nin kirlenmesinin 1980’li yıllarda başladığını ve o periyotta fitoplankton patlamaları ve çok çoğalmaları görüldüğünü belirtildi.
Yaşanan çok çoğalmanın ilkbahar aylarında en fazla üç gün devam ettiği ve vakit zaman suyun üstünde kırmızı renkli bir tabakanın oluşması nedeniyle bu durumun denizin kirlenmesinin ön belirtisi olarak bilindiği belirtilen açıklamada, “2007, 2008 ve 2009 yıllarındaysa Marmara tekrar renklendi lakin bu sefer Gonyaulax fragilis çeşidi dinoflagellat tipinin faal olduğu sarı renkli bir oluşum görülmeye başlandı. Dışarıdan bakıldığında bir ebru çalışmasını andıran bu durum ne yazık ki bu fitoplankton cinsinin çok artışı sonucu deniz suyu üzerinde çamurumsu bir kümeleşmeyi göstermektedir. Bu kümeleşmede suda yüzey tansiyonu oluşturan petrol ve öteki yabancı hususlar kolaylaştırıcı rol oynamaktadır. Daha berbatı belirli mühlet sonra dağılan bu küme cisimler tabana çökerek parçalanmak için deniz suyundaki oksijeni tüketerek bu sırada oksijensiz kalan canlılarda toplu yahut kısmi vefatlar görülecektir.” denildi.
Deniz suyuna giren ışığın azalmasının fotosentezi engellemesi nedeniyle taban canlılarının, başta da sedenter deniz canlılarının ölmesine neden olacağının aktarıldığı açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Müsilaj son iki yıldır çok ağır olarak Batı Karadeniz, Marmara ve Ege Denizi’nin birçok bölgesini kaplamıştır. Çok geniş bir alana yayılan ve uzun sınırlar oluşturan bu Müsilaj, rüzgarın tesiriyle aşikâr alanlarda daha fazla toplanmaktadır. Bu toplanmadan sonra ise su yüzeyinde parçalanarak kümeler halinde çöküp bentik bölgede ‘Deniz Karı’ olarak bilinen oluşumlar meydana gelecektir. Bu tıp oluşumlar görece sığ olan Adriatik Denizi’nde de sıkça görülmektedir. Marmara Denizi’nde balık ağlarının gözleri Müsilaj nedeniyle kapanmış durumda lakin dönem açılınca sorun büyüyecektir. Çok Müsilaj oluşumu yalnızca su kolonundaki pelajik ve bentik ekosistemi olumsuz etkilemez. Başta suda çözünmüş oksijen azalması görülecek daha sonra bentik bölgede yaşayan birçok 2 çeşit ortadan kalkacaktır. Bunlara örnek olarak Gorgonlar, süngerler, kabuklular üzere hareketsiz çeşitler verilebilir.
Musilaj nedeniyle biyolojik çeşitlilikteki azalma Marmara Denizi’nin yanında Karadeniz ve Kuzey Ege’yi de olumsuz etkileyecektir. Bu çeşit ani gelişen ve iki yıldır devam eden uzun süren Müsilaj olayının oluşması için gereken özel şartlar su sıcaklığının yüksek olması ki bu sıcaklıklar mevsim normallerinin 2 derece üzerinde seyretmektedir. Çok fitoplankton artışlarının denizel ekosistemde ikinci basamakta olan zooplanktonları baskılayarak cinslerin azalmasına neden olmaktadır. Bu bitkisel canlıların üstel olarak artmasının ana sebebi bu denizin başta evsel atıklarla kirlenmesidir. Ayrıyeten, üst akıntı yoluyla da Ege Denizi’ne taşınması ve ilkbahar periyodundaki süregelen sıcaklık artışlarıyla üremenin üstel olarak artışıdır.”
Bilhassa, Marmara Denizi’nde 20 yıl evvel hiçbir binanın ve tesisin olmadığı kıyıların yerleşimle dolduğu kaydedilen açıklamada, “Arıtma için kâfi yatırımlar yapılmadı. Başka yandan, bu denizde artan habitat kaybı, çok avcılık, kirlenme, yabancı çeşitler ve iklim krizine karşı kendisini koruyacak önlemleri alamadık. Mesela hiçbir önemli müdafaa alanı oluşturamadık, kirlenme için önemli önlemler alamadık. Müdafaa için önemli, gerekli yasal ve teknik altyapıyı kuramadık. Artık yapılması gerekenlerden biri deniz üstünde biriken bu Müsilaj’ı fizikî usullerle mesela petrol yayılmasına mani olan teknelerin sistemleriyle toplamaktır. Böylelikle batınca daha fazla oksijen tüketmesine mahzur olmak, münasebetiyle toplu canlı vefatlarını azaltmak mümkün olabilir. Fakat bu kesin bir tahlil değildir. Batı Karadeniz, Marmara ve Kuzey Ege ‘de görülen Müsilaj için çok disiplinli izleme çalışmalarına muhtaçlık duyulmaktadır.” sözleri kullanıldı.