NATO ve Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Afganistan’daki askeri varlığını çekme süreci fiilen başladı.
Afganistan’daki ABD ve NATO güçlerinin kumandanı General Austin Scott Miller Pazar günü yaptığı açıklamada, çekilme süreci ile ilgili resmi başlangıç tarihinin 1 Mayıs olarak belirlenmiş olmasına karşın, bu süreçlere yönelik “alınan tedbirlerle sürecin başlatıldığını” bildirdi.
ABD Lideri Joe Biden, geçen hafta yaptığı açıklamada, Amerikan askerlerinin tamamının 11 Eylül’e dek Afganistan’dan çekileceğini duyurmuş, bu tarih daha sonra birtakım resmi çevreler tarafından 4 Temmuz olarak söylem edilmeye başlanmıştı.
Her iki tarih de Amerikan halkı için sembolik bir ehemmiyete sahip. 11 Eylül 2001’de, ülkede El-Kaide örgütü tarafından düzenlendiği söylenen terör akınları yapılmış; 4 Temmuz 1776’da ise ABD, her yıl bu tarihte kutlanan bağımsızlığını ilan etmişti.
TALİBAN’IN TEHDİDİNE KARŞILIK
Miller, çekilme ile ilgili açıklamasında, bu sürecin nizamlı bir biçimde yürütüleceğini ve tüm askeri üslerle teçhizatın Afgan güvenlik güçlerine devredileceğini bildirdi.
Taliban’ın, yabancı askeri varlığın 1 Mayıs’a kadar büsbütün çekilmesi ve aksi takdirde “her türlü karşı tedbiri almaya hazır olduğunu” duyurması ile ilgili olarak da konuşan General Miller, radikal İslamcı Taliban’ın rastgele bir Amerikan ya da NATO ögesine saldırması halinde “kararlı bir yanıtla” karşılaşacağını söz etti. Biden’ın selefi olan Donald Trump devrinde geçen yıl ABD ile Taliban ortasında imzalanan mutabakat, askerlerin 1 Mayıs’a kadar çekilmiş olmasını öngörüyordu.
Resmi sayılara nazaran ABD‘nin halihazırda Afganistan’da 2 bin 500 civarında askeri bulunuyor. Bunun yanı sıra çeşitli misyonlar üstlenen 18 bine yakın kontratlı ABD çalışanı de hala Afganistan’da. NATO’ya bağlı başka ülkelerin askeri mevcudiyeti ise 7 bin 500 civarında; bunların bin 100’ünü Alman askerleri oluşturuyor.
ŞİDDET YİNE ALEVLENİYOR
Öbür yandan, geçmiş yıllara kıyasla şiddet olaylarının son periyotlarda azaldığı Afganistan’da, Amerikan ve NATO güçlerinin çekileceğine yönelik açıklamaların akabinde yine çeşitli taarruzlar düzenlenmeye başlandı.
Cumartesi günü entelektüel şahıslarla medya ve kamu temsilcilerine yönelik suikast ve akınlarda en az 29 kişi öldü, onlarca kişi de yaralandı.
Başşehir Kabil’de, üniversitede eğitim veren bir öğretim vazifelisi ile bir hükümet vazifelisi ve dört polis kimliği belirlenemeyen bireylerce katledildi.
Ayrıyeten farklı eyaletlerde yol kenarına yerleştirilen patlayıcı hususların infilak ettirilmesi sonucu çok sayıda sivil ve güvenlik vazifelisi hayatını kaybetti. Kelam konusu taarruzlardan kimilerinin sorumluluğu Taliban tarafından üstlenildi. Vardak eyaletinde ise hükümete bağlı güçlerin havan topu atağında üç, hava saldırında ise dört olmak üzere toplam yedi sivil hayatını yitirdi.
Bu haftasonu İstanbul’da yapılması planlanan Afganistan Barış Konferansı, Amerikan askerlerinin vaktinde çekilmediği gerekçesiyle Taliban tarafından boykot edildiği için iptal edilmişti.
Siyasi uzmanlar, milletlerarası askeri gücün, rastgele bir politik tahlil sağlanmadan ülkeden çekilmesi durumunda Afganistan’ın yeni bir iç savaşa sürüklenebileceğini tabir ediyor.