Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu, TRT Haber, CNN Türk, A Haber ortak yayınında iktisat gündemine ait açıklamalarda bulunuyor.
Kavcıoğlu’nun açıklamalarından satır başları:
2020 yılında dünyanın yaşadıkları, ülkelerin dışarıdan aldığı takviyeler, İtalya, İspanya, ABD, Yunanistan bu ülkelere bakın çok sıkıntı vakitler geçirdi. Türkiye’de toplumsal yardımlar ve sıhhat yardımları çok önemli seviyede sağlandı. Tabi ki bir problem içinde geçirdik fakat yapılanları göz arkası edemeyiz. ‘128 milyar tartışması’na bu açıdan bakmak lazım. Merkez Bankası olarak belirlenen sayılar nettir ve doğrudur.
2020 sonunda tüm taleplere yanıt veren Türkiye, gerçek bölüm ve bankacılık manasında planlarını uyguladı. Türkiye’de rezerv 90’lı yıllardan sonra birikmeye başlıyor. Sermaye ve döviz girişlerinin artmasıyla.
Bu talebi karşılayabilmeniz için piyasada bir arz oluşmuyorsa kimi adımlar atmanız lazım. Gelemezse ne oluyor Merkez Bankası devreye giriyor. 2018’in Ağustos ayında kurun nerelere gittiğini, 2020’de nasıl olduğunu görüyoruz. 2,5 yıllık bir dönemdeki kur atakları, dış siyasetteki olaylar kurun belirli bir düzeye gelmesine sebep oluyor. Süreci bu türlü kıymetlendirmek daha hakikat olur
Bugün rezerv konusu tartışılırken o günkü kuralları göz önüne getirmemiz gerekir. 2020’ye girdiğimizde dünyada da gelişmiş ülkelerde de direkt ve portföy yatırımlarının azaldığını görüyoruz. Türkiye’nin de buradan aldığı hisse ister istemez azalmış görünüyor.
“Reel kesimin muhtaçlığı rezervlerden karşılandı”
2019’da biz olumlu cari fazla verdik. Merkez Bankası olarak verdiğim sayılar nettir ve doğrudur. Merkez Bankası ile ilgili konuşurken itina göstermek gerek.
2020 sonu prestijiyle gerçek bölümün döviz durum açığı 208 milyar dolardan 157 milyar dolara indi. Bu, rezervlerden ya da Merkez Bankası’nın yaptığı bu süreçlerden karşılandı. Sizin bu talepleri bir halde karşılamanız lazım. Karşılamazsanız, o vakit oluşacak şeylerle Türkiye yüzleşecektir, karşı karşıya kalacaktır.
2020 sonunda Türkiye bütün bu taleplere karşılık vermiştir. Hem gerçek dal yurtdışı borçlarını ödemiştir, bankacılık finansal borçlarını ödemiştir, kendi ithalat borçları dahil varlıklarını artırmıştır.
Rezerv konusuna geldiğimizde, Türkiye’de 83-84’ten sonra rezerv birikmeye başlıyor. 2020’ye geldiğinde 15-20 milyar rezervi var. Daha sonra 30 milyara kadar oluşan rezerv var. Piyasada oluşan talep ve kurun sağlıklı bir istikrarda oluşması için de yapılan süreçler var.
“Protokolün büsbütün hukuksal desteği var”
Hazine’nin MB’deki hesaplar kullanılarak döviz alım satımıyla piyasa arzının dengelenmesi 2017’de. Televizyonlarda bu süreçlerin 2019 seçimlerinden evvel yapıldığı söyleniyor. Değil. MB dalgalı kura geçtikten sonra döviz alım ihaleleri 2016’ya kadar yapıyor, 2016’dan sonra bunu bırakıyor. Protokolün büsbütün türel desteği var. MB’nda türel bir desteği olmayan hiçbir süreç yapılmaz. Bugüne kadar yapılmamıştır, bundan sonra da yapılmaz.
Bu protokol dahilinde, 2017 Şubatından itibaren yapıldı. 2020’de yapılmasının nedeni de pandemi koşulları. Bu süreçler bilinmeyen yapıldı, protokol açıklanmadı, sayılar verilmiyor. Pekala siz bu sayıları nereden biliyorsunuz? Biz bu sayıları açıklamadık. Dünyada en şeffaf bilgi açıklayan merkez bankalarından biri TCMB’dir. Günlük olarak açıklanır. Analitik bilanço okumasını bilen herkes buradan bu sayıları alır. Bizim analitik bilançomuzda o bilgiler günlük yayınladığı için aslında orada var. Gizlenen saklanan bir şey yok.
Bilançodan görüldüğü kabul edildiği vakit bu sefer kimlere satıldı demeye başladılar. Dünyada bu formda bir bilgi açıklama kelam konusu değil. MB bireylere döviz satmıyor. İnsanların başını karıştırmak için 128, o kur 6.85. Muhakkak sayılarla insanları bir yere götürmek için algı operasyonu. Bu türlü bir şey yoktur.