Kas iskelet sisteminde yaygın ve kronik ağrılara yol açan fibromiyalji sendromu, hastaların hayat kalitesini kıymetli ölçüde azaltıyor. En sık görülen romatizmal hastalıklar ortasında ikinci sırada yer alan fibromiyalji, bayanlarda erkeklere oranla en az 3 kat daha fazla görülürken, çocuklarda ve ileri yaşlı hastalarda da ortaya çıkabiliyor.
Fibromiyalji sendromunun, hastaların hayat kalitesini olumsuz tarafta etkileyen, kesin nedeni bilinmeyen ve yakınmalarının çok çeşitli olması sebebiyle teşhis ve tedavide gecikmelere sebep olabilen bir ağrı hastalığı olduğunu tabir eden Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Deniz Evcik, hastalığın belirtileri ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
HASTALARIN BİRÇOK TÜKENMİŞLİK YAŞIYOR
Hastaların birden fazla teşhis ve tedavi sürecindeki belirsizlikler nedeniyle tükenmişlik ve çaresizlik yaşamaktadırlar. Bugün için bilinen kesin bir nedeni ve tedavisi olmasa da en uygun tedavi seçeneklerinin şahsa özel olarak belirlenip uygulanmasından yüz güldürücü sonuçlar elde edilmektedir. Ferdi idman programı tedavinin olmazsa olmaz modülüdür; lakin doktor önderliğinde, ağrı seviyeleri göz önünde bulundurularak planlanmalıdır.
Fibromiyalji sendromu hastalarının yakınmaları ortasında bedenin her yerinde geçmeyen ağrılar, yorgun uyanma ve daima yorgunluk hissi, sisli düşünme yapısı ve dikkat dağınıklığı, bedenin çeşitli yerlerinde ödem ve daima şişlik hissi, bilhassa kollarda ve bacaklarda karıncalanmalar, uyuşukluk, yanma, baş ağrısı, çarpıntı, bacaklara kramp girmesi, ağrılı adet görme, idrar yaparken yanma, bağırsak faaliyetlerinde düzensizlikler, ömür kalitesinin bozulması, işe gitmekte zorlanma yer alıyor.
TEŞHİS, AĞRININ DEVAM ETMESİ HALİNDE KOYULUYOR
Hastalığa özgü bilinen hiçbir laboratuvar ve görüntüleme prosedürü mevcut değil Geliştirilmiş kimi teşhis kriterleri de vakit içerisinde değişim göstermiştir. Son teşhis tekliflerden birinde beden 9 bölgeye ayrılmıştır. 6 yahut daha fazla bölgede ağrının varlığı, orta ya da şiddetli seviyede uyku sorunları yahut yorgunluk olması bu yakınmaların en az 3 aydır devam etmesi durumunda fibromiyalji sendromu tanısı konulabilmektedir. Hastalığın tanısı başta fizikî tıp ve rehabilitasyon tabibi olmak üzere husus ile ilgili uzman tabipler tarafından ayrıntılı hasta hikayesinin dinlenmesi ve fizikî muayenenin yapılması sonrasında konulmaktadır.
Fibromiyalji sendromunun tedavisi hem ilaçlı hem de ilaç dışı tedavileri içeriyor. İlaç seçenekleri ortasında antidepresanlar ve antiepileptic ilaçlar başı çekmektedir. Kolay ağrı kesici ve kas gevşeticiler hastalık üzerine faal değildir; lakin beraberinde eşlik eden bulgulara yararları olabilmektedir. İlaç dışı tedavilerin başında ise, antrenman tedavisi gelmektedir. Hastanın bahis hakkında bilgilendirilmesi, hasta eğitimi, bilişsel davranışsal tedaviler, kaplıca tedavileri, fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları da yarar görülen yollar ortasındadır. Yoga, akupunktur ve meditasyon üzere formüller de uygulanabilmektedir.